Özgürce Emekleyen Bebekler
Emekleme, sadece bebeğinizin bir yerden başka bir yere
gitmesinin sevimli bir yolu gibi görünse de aslında bundan daha fazlasını
sağlıyor. Emeklemeyi öğrenmek bebeğin hayatında önemli bir gelişim noktasını
oluşturuyor.
Bazı bebekler emekleme aşamasını atlayıp doğrudan ayakları
üzerinde hareket etmeyi denese de genellikle, pek çok bebek, emeklemeyi
keşfeder. Klasik olarak emekleme bir bebeğin ağırlığını elleri ve dizleri
üzerinde taşırken ileriye doğru hareket etmesidir. Ancak bebekler tek bir
emekleme stiliyle sınırlı değillerdir ve hareketliliklerini sağlamak için,
birçok yeni hareket denerler ve farklı emekleme stilleri geliştirirler.
Emeklemek yaşamının ilk yılında bebeğinizin gelişiminde önemli
rol oynar. Bu yazıda en önemli 6 sebebinden bahsedeceğim.
1.
Fiziksel Gelişim
Bebeğiniz emeklemeye başladığında fiziksel gelişiminde şunları
gözleyeceksiniz:
Kaba motor beceriler- bebeğiniz emeklerken kolları,
bacakları, ayakları ve gövdesiyle büyük hareketler yapar. Bu hareketler önmelidir
çünkü bu beceriler ona ilerleyen dönemde ihtiyaç duyacağı yürüme, koşma,
zıplama gibi fiziksel aktiviteleri öğrenmesinde basamak oluşturur.
İnce motor beceriler- bebeğiniz emeklerken el ve
parmaklarındaki küçük kasları çalıştırır ve güçlendirir. Bu kasların gelişimi
de ileride kazanacağı tutma, kavrama becerilerinde örneğin; bir yiyeceği tutup
ağzına götürme, kalem tutma hatta giyinirken düğmelerini ilikleme becerilerinde
basamak oluşturur.
Denge- dengenin sağlanmasıyla birlikte bebeğiniz hareket
ederken kendine güvenini kazanır ve bir sonraki aşama olan yürümeye geçişte bu
denge ve güven hissi son derece önemlidir.
El göz koordinasyonu- yazı yazmak hatta topa vurmak için
bile el göz koordinasyonunun gelişmiş olması önemlidir. emekleme bunun için de
basamak oluşturur.
2.
Mekan algısı
Emekleme bebeğinizin mekan algısını geliştirir, bebeğinize
fiziksel çevreyi, dünyayı algılaması, kendi vücudunun konumunu anlaması ve oryantasyonunu sağlaması için fırsat
sunar. Örneğin emekledikçe deneyim kazanan ve pratik yapan bebek, gitmek
istediği bir yerin etrafında dolaşıp durmak yerine iki nokta arasındaki en
uygun yolu bulur. Yani emekledikçe yer-yön duygusu da gelişecek ulaşmak
istediği hedefe gitmenin en kolay yolunu bulacaktır. Bu da hayatta kendini
koruma, yönünu bulma, problem çözme gibi önemli becerilerinin gelişmesine katkı
sağlayacaktır.
3.
Binoküler görme
Binoküler görme; her bir gözün gördüğü ayrı imajların
birleştirilmesi, nesnelerin üç boyutlu mekanda algılanmasını mümkün kılar. Binoküler
görmenin algılama, birleştirme (füzyon) ve derinlik duyusu (stereopsis) olmak
üzere üç kademesi vardır. Bebeğinizin görme becerileri en sevdiği oyuncağının,
çıngırağının uzaklaşıp, yakınlaşmasını, sağa sola hareketini takibiyle
gelişecektir. Emekleyerek çıngırağına ulaşması için çıngırağın nerede, ne kadar
uzaklıkta olduğunu hesaplayabilmesi yani binoküler görme becerilerinin gelişmiş
olması gerekir. Aynı zamanda bir topu yakalarken, araba kullanırken, okulda
tahtada yazılanları defterimize geçirirken yine binoküler görmeden faydalanırız.
4.
Koordinasyon
Sol beyin sağ beyin arasındaki koordinasyon emekleme ile
güçlenir. Bu koordinasyon beynininiz aynı anda işitme, görme ve hareket
süreçlerinin işlemlemesini sağlar. Yani bebeğiniz ne kadar çok emeklerse o
kadar senkronize hareketleri geliştirecek ve gerekli koordinasyon becerilerini
kazanacaktır. Örneğin; emekleme sırasında aynı anda sol el ve sağ dizi ileriye
uzatacak, gövdesini kullanarak o tarafa ağırlık aktaracak sonra sağ el ve sol
diz ileriye doğru uzanacak, ağırlık aktaracak... koordinasyonu geliştiren
senkronize hareketler dizisi.
5.
Özgüven
Emekleme bebeğinizin özgüvenini inşa etmesine ve kendi
kararlarını vermesine yardım eder. Emekleyerek hareket etmeyi denedikçe
fiziksel risk almaya başlayan bebek, süreç içinde hareketlerinin sonuçlarını
görmeye, kendi potansiyelini ve limitliliklerini keşfetmeye başlayacaktır.
Emeklemede deneyim kazandıkça bebeğiniz ne zaman yavaşlaması gerektiğini, ne
zaman harekete devam ettiğinde kendini inciteceğini, yoluna çıkan engelleri
nasıl aşacağını tecrübe eder. Bu noktada çok müdahale etmemek ama yine de
kendilerini incitmelerini engellemek için annelere büyük iş düşüyor.
6.
Fiziksel kapasite
Bebeğinizin bağımsızlığı arttıkça ve yeni şeyler keşfettikçe
hareket etmeye yönelik daha büyük bir heyecan duyacaktır. daha çok hareket de
beraberinde kasların kuvvetlenmesini ve fiziksel kapasitenin artışını getirir.
Bebeğiniz bir eşyadan tutunarak kendini çekmeye başladığında, omurganın normal
kıvrımları gelişmeye başlayacak, gövde ve bacak kasları güçlenmeye başlayacaktır.
Daha çok emekleyen bebek daha çok pratik yapmış demektir ve bu pratik
bebeğinizi bağımsız adımlara daha da yaklaştırır.
Bunların üzerine önerim; Lütfen bebeklerinizin bir an önce
yürümesi için emeklemelerini engellemeyin. Acele etmeyin yüyümeye de sıra
gelecek.
Öte yandan bebeğinizin emeklememesi tüm bu gelişim
basamaklarından mahrum kalacağı manasına gelmiyor. Bazı bebekler normal gelişim
sürecine uymaz, emeklemeden doğrudan iki ayak üzerine geçmeyi denerler. Bu
durum sizi endişelendirmesin. Emeklemeyen çok sayıda bebek olmakla beraber bu
bebekler bir noktada normal gelişim göstermişlerdir.
Yorumlar
Yorum Gönder